Бо ѕарори Іукумати
Їуміурии Тоїикистон
аз "27" июли соли 2016, № 329
тасдиѕ шудааст
Барномаи татбиѕи Консепсияи миллии Їуміурии Тоїикистон оид ба солимгардонии маіфузгоііои партовіои коркарди маъдани уран барои соліои 2016-2024
***ШИНОСНОМАИ БАРНОМА
МУЅАДДИМА
1. Таъмини амнияти радиатсионњ унсури амнияти миллии Їуміурии Тоїикистон мебошад. Чорабиниіои ба іолати бехатар овардани объектіои мероси уранњ намудіои фаъолияти зеринро дар бар мегиранд: муайян намудани таідидіои воѕењ ва эітимолњ (сарчашмаіои шуоъхўрњ ва ифлосшавии муіити зист); арзёбии іолат ва тавсифоти таъсири манбаъіои шуоъхўрии воѕењ ва эітимолњ; асосноккунњ ва амалигардонии чорабиниіои асоснок ва муносиби солимгардонњ, іамчунин мушоіидаи дарозмуддат ва назорати техникии майдоніо баъди ба іолати бехатар овардани оніо тибѕи меъёру талаботи танзимкунњ.
2. Масъалаіои іифзи муіити зист низ чун таъмини дараїаіои бехатари шуоъхўрњ дар минтаѕаи таъсири объектіои мероси уранњ їузъи муіими назорат мебошанд. Объектіои мероси уранњ одатан ба љайр аз таъсироти радиологњ метавонанд ба ифлосшавии кимиёвии муіити зист оваранд (махсусияти таъсир аз геокимиёи масолеіи маъданњ ва истифодаи технологияи коркарди маъданіо вобаста аст).
3. Тоїикистон, іамчун давлати узви Агентии байналмилалњ оид ба энергияи атомњ (АБЭА), бо іамроішавњ ба конвенсияву созишномаіои байналмилалњ вазифадор аст стандартіои асосњ ва принсипіои амниятиро дар ваѕти муомилот бо партовіои радиоактивњ ва таіияи наѕшаіои фаъолияти солимгардонњ ба инобат гирад, самаранокии иїрои лоиіаіои солимгардониро (рекултиватсиониро) назорат намояд ва идоракунии бехатарии чунин майдоніоро дар тамоми давраи муѕаррар кардани назорати танзимкунњ амалњ созад.
4. Барои ноил шудан ба маѕсадіои самараноки стратегияи бехатарњ дар Їуміурии Тоїикистон зарур аст, ки асосіои ѕонунгузорњ ва меъёрии худњ дар соіаи идоракунии партовіои радиоактивњ куллан ва майдоніои меросии истеісолоти уранњ ѕисман мукаммал карда шаванд. Барои ин зарур аст талаботу меъёріои танзимкунњ такмил дода шаванд, ки имконияти самаранок банаѕшагирњ ва иїрои чорабиниіои солимгардонии чунин объектіоро медиіанд, іамчунин инфрасохтор ва имконоти техникии операторіои майдоніои мероси уранњ барои иїрои ўідадориіои вазифавиашон оид ба нигоідории бехатарњ ва іамроіии лоиіаіои фаъолияти солимгардонњ мукаммал мегарданд.
5. Ѕайд намудан муіим аст, ки дар шароити мавїудаи иѕтисодии рушди Їуміурии Тоїикистон аз сабаби норасоии захираіои молиявњ техникњ ва кадрњ мустаѕилона омода ва амалњ намудани лоиіаіои бузурги солимгардонии объектіои меросии истеісолоти уранњ имконпазир аст. Аз ин рў, ба наѕша гарифта шудааст, ки рўйхати асосии чорабиниіои омодасозњ ва муіандисњ аз іисоби лоиіаі