Бо ѕарори Іукумати
Їуміурии Тоїикистон
аз 30 декабри соли 2011 № 639
тасдиѕ шудааст
Барномаи миллии пешгирњ, ташхис ва табобати бемориіои узвіои іозима дар Їуміурии Тоїикистон барои соліои 2012-2016
1. Муѕаддима
Барномаи мазкур барои сифатан дигаргун намудани расонидани ёрии тиббњ, пешгирњ, ташхис ва табобати беморони гирифтори бемориіои узвіои іозима равона гардидааст.
Барномаи миллии пешгирњ, ташхис ва табобати бемориіои узвіои іозима дар Їуміурии Тоїикистон барои соліои 2012-2016 (минбаъд Барнома номида мешавад) їиіати иїрои Ѕонуни Їуміурии Тоїикистон "Дар бораи іифзи саломатии аіолњ" таіия шудааст.
Барнома ба коіиш додани маъюбњ ва фавти ин гурўіи беморон мусоидат намуда, іамзамон, барои таіияи іуїїатіои меъёрию іуѕуѕњ ва банаѕшагирии таіѕиѕоти илмњ дар соіаи бемориіои узвіои іозима асос мегардад.
2. Таілили вазъ
1) Їуміурии Тоїикистон яке аз давлатіои Осиёи Марказњ буда, масоіати умумии он 143,1 іазор км мураббаъ мебошад. Беш аз 93 фоизи іудуди давлатро кўііо ишљол менамоянд. Шакли идоракунњ - їуміурњ мебошад. Хусусиятіои вазъи демографй дар їуміурњ ба таљйироти куллии сиёсњ ва иїтимоию иѕтисодии пас аз їанги шаірвандњ бавуїудомада, бад шудани шароити зиндагии аіолњ, ташаккули муносибатіои бозаргонњ, ѕисман вайрон шудани сохтори їинсию синнусолии аіолњ, суст шудани іифзи иїтимоии оилаіои серфарзанд ва таљйир ёфтани сохтори миллии аіолњ алоѕаманд аст. Аіолии їуміурњ дар іолати 01.01.2011- 7 616 764 нафарро ташкил медиіад. Афзоиши аіолњ дар соли 2010 - 25,1 фоиз ба 1000 аіолњ мебошад. Беш аз 73,5 фоизи аіолњ дар деіот ва 26,5 фоиз дар шаір зиндагњ мекунанд. Вазъи умумии демографй ба дараїаи баланди таваллуд (29,3 ба 1000 аіолњ) ва фавти нисбатан ками аіолњ (4,2 ба 1000 аіолњ), фавти баланди кўдакон (16,8 ба 1000 аіолњ) ва фавти баланди модарон (45 ба 100 іазор зиндатаваллуд), дараїаи пасти шаіришавњ, шумораи зиёди муіоїирати берунаи меінатњ хос аст.
2) Соліои охир дар Їуміурии Тоїикистон афзоиши бемориіои узвіои іозима ба назар мерасад. Ин гурўіи бемориіо аз їиіати паіншавњ дар їойи аввал ва аз їиіати фавту маъюбњ дар їойи сеюм, баъд аз бемориіои узвіои ѕалбу шараёнњ ва саратон меистад.
3) Аз рўи нишондиіандаіои Маркази омор ва иттилооти тиббии Вазорати тандурустии Їуміурии Тоїикистон барои соли 2008 дар муассисаіои табобатию дармонгоіњ бо бемориіои аввалияи узвіои іозима 3498 нафар ба іар 100 000 аіолњ, дар соли 2009 - 3480 ва дар соли 2010-3419 нафар, ки нисбати бемориіои ѕалбу шараёнњ 3 маротиба зиёд аст (991 бемор дар соли 2008, 1031 нафар дар соли 2009 ва 1094 нафар дар со