ЅОНУНИ ЇУМІУРИИ ТОЇИКИСТОН
ДАР БОРАИ ИПОТЕКА
Ахбори Маїлиси Олии Їуміурии Тоїикистон, с.2008, №3, мод.185, №10, мод.798; с.2010, №7, мод.557; с.2013, №7, мод.522)
Ѕонуни мазкур асосіои іуѕуѕњ, иѕтисодњ ва ташкилии муносибатіоро вобаста ба пайдоиш, амал ва ѕатъи ипотека танзим менамояд.
БОБИ 1. Муѕаррароти умумњ
Моддаи 1. Мафіуміои асосњ
Дар Ѕонуни мазкур мафіуміои асосии зерин истифода шудаанд:
ипотека - гарави молу мулки љайриманѕул, ки бо тартиби муѕаррарнамудаи ѕонун аз ѕайди давлатњ гузаштааст;
гарав - тарзи таъмини иїрои ўідадориест, ки вобаста ба он кредитор оид ба ўідадории бо гарав таъмингардида (гаравгир) іуѕуѕ дорад дар іолати иїро накардани ин ўідадорњ аз їониби ѕарздор аз арзиши молу мулки ба гарав гузошташуда нисбат ба дигар кредиторони шахсе, ки ин молу мулк аз они ўст (гаравдеі), талаботашро афзалиятнок ѕонеъ гардонад, ба истиснои іолатіои муѕаррарнамудаи ѕонун;
гаравдеі - шахсе, ки дорои іуѕуѕи моликият ё дигар іуѕуѕи ашёњ ба молу мулки ба гарав гузошташуда мебошад;
гаравгир - шахсе, ки талаботи ў оид ба ўхдадории асосњ бо гарав таъмин шудааст.
Моддаи 2. Асосіои пайдоиши ипотека
1. Мутобиѕи шартномаи ипотека як тараф- гаравгир, ки аз рўи ўідадории бо ипотека таъмингардида кредитор мебошад, іуѕуѕ дорад талаботи пулии худро аз ѕарздор оид ба іамин ўідадорњ аз арзиши молу мулки љайриманѕул ё ин ки іуѕуѕи ашёии ба гарав гузоштаи дигар тарафгаравдеі дар афзалият нисбат ба дигар кредиторони гаравдеі ѕонеъ гардонад, ба истиснои іолатіои муѕаррарнамудаи ѕонун.
Гаравдеі метавонад худи ѕарздор оид ба ўідадории бо ипотека таъмингардида ё шахси дар ин ўідадорњ иштирокнадошта бошад.
Молу мулке, ки нисбати он ипотека муѕаррар шудааст, таіти соіибњ ва истифодаи гаравдеі боѕњ мемонад. Ипотека іамчун гаронии молу мулк аз лаізаи баѕайдгирии давлатии шартнома бо тартиби муѕаррарнамудаи ѕонун пайдо мешавад.
2. Нисбати гарави молу мулки љайриманѕул, ки дар асоси ѕонун іангоми фарорасии іолатіои дар он зикргардида ба миён омадааст (м